De Advent is een belangrijke periode op de christelijke kalender en markeert een tijd van geestelijke voorbereiding en verwachting vóór Kerstmis, de viering van de geboorte van Jezus Christus. Het woord "Advent" komt van het Latijnse adventus, wat "komst" of "advent" betekent. In deze context verwijst het naar de komst van de Messias, die in het Oude Testament werd aangekondigd en waar gelovigen naar uitkijken. Het adventseizoen begint vier zondagen voor 25 december en duurt dus ongeveer vier weken, hoewel de lengte van jaar tot jaar licht kan verschillen. Het is een periode die gewijd is aan meditatie, spirituele reflectie, gebed en goede daden, om de geesten en harten voor te bereiden op de viering van de Geboorte.
Oorsprong en betekenis van Advent
De traditie van Advent gaat terug tot de eerste eeuwen van het christendom, hoewel de vorm en de gebruiken in de loop der tijd zijn geëvolueerd. Oorspronkelijk was het een periode van vasten en gebed om de gelovigen voor te bereiden op Kerstmis, vergelijkbaar met de vastentijd die voorafgaat aan Pasen. Het doel van deze tijd van voorbereiding was om de zielen te zuiveren, berouw te tonen en zich te concentreren op spirituele waarden. Advent was dus een soort innerlijke pelgrimstocht, die het lange wachten van het Hebreeuwse volk op de komst van de Verlosser symboliseerde.
In de loop der eeuwen heeft Advent een meer vreugdevolle betekenis gekregen, die niet alleen de anticipatie op Kerstmis markeert, maar ook een tijd om ons voor te bereiden op de tweede komst van Christus, die in het Nieuwe Testament de "Terugkeer van de Heer" wordt genoemd. Vandaag de dag is Advent een tijd van bezinning, gebed en viering waarin elke zondag een stap is op weg naar Kerstmis, als symbool van het groeiende licht in de wereld.
Er zijn veel tradities en symbolen verbonden aan Advent, die elk een specifieke spirituele betekenis hebben en uitnodigen tot een proces van innerlijke voorbereiding.
De adventskrans
De adventskrans is een van de bekendste symbolen van deze periode. De krans bestaat traditioneel uit dennentakken die in een cirkel zijn gerangschikt en is versierd met vier kaarsen die elk een van de vier zondagen van de advent voorstellen. Elke zondag wordt er een extra kaars aangestoken, zodat het licht van de krans toeneemt naarmate Kerstmis nadert, als symbool voor het opgaan van goddelijk licht in de wereld.
De eerste kaars: Hoop
Deze wordt aangestoken op de eerste zondag van de Advent en vertegenwoordigt de hoop van het volk Israël dat wachtte op de Messias. Deze kaars herinnert aan Gods belofte en nodigt uit tot nadenken over de verwachtingen van vrede en verlossing.
De tweede kaars: Vrede
Vrede staat centraal in de tweede week van de Advent. Deze kaars symboliseert verzoening en vergeving, een oproep om spanningen te verminderen en in harmonie te leven, in onszelf en met anderen.
De derde kaars: Vreugde
De derde kaars, die de "roze kaars" of "Gaudete kaars" (van het Latijnse "Verheug u") wordt genoemd, vertegenwoordigt vreugde. Deze kaars wordt aangestoken op de derde zondag van de advent om uitdrukking te geven aan de naderende kersttijd en ons te herinneren aan het belang van vreugde in het christelijk geloof.
De vierde kaars: liefde
De laatste kaars, die wordt aangestoken op de vierde zondag, symboliseert Gods onvoorwaardelijke liefde. Het is een uitnodiging tot vrijgevige liefde en zorg voor anderen, ter herinnering aan de liefde die met Kerstmis werd getoond met de geboorte van Jezus.
Sommige kransen bevatten een vijfde kaars, die in het midden wordt geplaatst en de "Christuskaars" wordt genoemd. Deze wordt op Eerste Kerstdag aangestoken om het licht van Jezus voor te stellen, die naar de wereld kwam om te leiden en te verlichten.
Missen en vieringen
Tijdens de Advent worden in kerken specifieke missen en wakes gehouden, met gebeden en lezingen die de thema's van verwachting, belofte en de komst van vrede benadrukken. De bijbelteksten die in deze periode worden gelezen, gaan over de profetieën uit het Oude Testament die de komst van de Messias aankondigen. Dit zijn vaak missen die doordrongen zijn van een sfeer van bezinning en meditatie, waarin gelovigen worden uitgenodigd de tijd te nemen om zich te heroriënteren en hun hart voor te bereiden op het verwelkomen van Jezus.
Waarden en spirituele betekenis
Het Adventsseizoen belicht vier belangrijke spirituele waarden: hoop, vrede, vreugde en liefde. Elk van deze waarden wordt gesymboliseerd door een kaars in de krans en vertegenwoordigt een stap naar volledige voorbereiding op Kerstmis.
Hoop: Deze waarde staat centraal in de Eerste Zondag van Advent en is een oproep om te geloven in een betere wereld. De hoop van Advent herinnert ons eraan dat Kerstmis een tijd van vernieuwing en licht is, een belofte van verlossing en transformatie.
Vrede: Advent nodigt ons uit tot vrede, een innerlijke vrede maar ook vrede in de wereld. Het is een tijd om na te denken over conflicten, wrok en wrok, en om na te denken over oplossingen voor verzoening en vrede.
Joy: De vreugde van Advent is niet alleen materiële vreugde; het is dieper, nodigt ons uit om ons te verwonderen over de kleine dingen en de eenvoud te waarderen. Het is een vreugde die harten verlicht en hen dichter bij de geest van Kerstmis brengt.
Liefde: Liefde staat centraal in de kerstboodschap. Tijdens de Advent worden gelovigen opgeroepen om liefde in al haar vormen te beoefenen: vrijgevigheid, medeleven, luisteren en vriendelijkheid. Het herinnert ons eraan dat Kerstmis bovenal een feest is van delen en zorgen voor anderen.
Dagelijkse praktijken en gebaren
In het dagelijks leven is de adventstijd vaak een gelegenheid om gebaren van vrijgevigheid en liefdadigheid te maken. Gemeenschappen organiseren vaak voedselinzamelingen, kledingdonaties en bezoeken aan mensen die geïsoleerd zijn of in nood verkeren. Het is een tijd waarin mensen worden aangemoedigd om naar anderen uit te reiken, medeleven te tonen en solidariteit te tonen. Voor sommige families is advent ook een tijd om de familiebanden aan te halen. Tradities zoals het versieren van de kerstboom, het bakken van cake en snoep, en avonden samen doorbrengen met het delen van herinneringen en verhalen horen er allemaal bij. Deze tijd van wachten op Kerstmis wordt zo een gelegenheid om familiebanden te smeden en te versterken.
De adventstijd is daarom veel meer dan alleen maar aftellen tot Kerstmis. Het is een diep spirituele periode die iedereen uitnodigt om stil te staan, na te denken en zich innerlijk voor te bereiden op het feest van de Geboorte. Advent herinnert ons aan het belang van universele waarden zoals hoop, vrede, vreugde en liefde. Het moedigt ons aan om verder te kijken dan de materiële aspecten van de eindejaarsfeesten en de diepere betekenis van Kerstmis te herontdekken, namelijk een feest van licht en liefde. Het is een tijd om terug te keren naar de basis en Kerstmis te verwelkomen met een gelouterd hart vol goede bedoelingen, klaar om dit feest te beleven in een geest van delen en broederschap.