Paus Johannes XXIII, geboren als Angelo Giuseppe Roncalli op 25 november 1881 in Sotto il Monte, Italië, en overleden op 3 juni 1963, is vooral bekend als charismatisch paus en hervormer van de katholieke kerk. Hier volgt een samenvatting van zijn leven en pontificaat:
Jeugd en vorming:
Angelo Giuseppe Roncalli werd geboren in een bescheiden Italiaans gezin op het platteland. Hij groeide op in een religieuze sfeer en toonde al vroeg een roeping tot het priesterschap. Na zijn studie aan het seminarie werd hij in 1904 tot priester gewijd.
Diplomatieke carrière:
Roncalli toonde al snel diplomatiek talent, waardoor hij in de diplomatieke dienst van de Heilige Stoel ging werken. Hij werd naar Bulgarije, Turkije en Griekenland gestuurd, waar hij cruciale diplomatieke vaardigheden ontwikkelde.
Bisdom:
In 1925 werd hij benoemd tot titulair aartsbisschop van Achrida en apostolisch nuntius in Bulgarije. Later was hij ook nuntius in Turkije en Griekenland. Door zijn diplomatieke werk ontwikkelde hij een diep inzicht in de betrekkingen tussen de katholieke kerk en de orthodoxe kerken.
Kardinaalschap:
In 1953 werd hij door paus Pius XII benoemd tot kardinaal en werd hij patriarch van Venetië. Daar werd hij bekend om zijn warme pastorale stijl en zijn nabijheid tot de mensen.
Benoeming tot het pontificaat:
Na de dood van paus Pius XII in 1958 werd Roncalli gekozen tot paus en nam hij de naam Johannes XXIII aan. Zijn verkiezing kwam als een verrassing, omdat vanwege zijn hoge leeftijd een kort pontificaat werd verwacht.
Het Tweede Vaticaans Concilie:
Het pontificaat van John XXIII is het meest bekend vanwege de bijeenroeping van het Tweede Vaticaans Concilie in 1962, een gebeurtenis die een belangrijk keerpunt vormde in de geschiedenis van de katholieke kerk. Het Concilie had tot doel de Kerk te moderniseren en te hervormen, de dialoog met de moderne wereld aan te gaan en de oecumene te bevorderen. De hervormingen die tijdens het Concilie werden doorgevoerd, hadden een blijvende invloed op de katholieke kerk.
Dood en nalatenschap:
Het Tweede Vaticaans Concilie heeft Johannes XXIII helaas niet mogen meemaken. Hij stierf op 3 juni 1963 op 81-jarige leeftijd. Zijn relatief korte pontificaat heeft niettemin een diepe stempel gedrukt op de katholieke kerk en de weg vrijgemaakt voor een tijdperk van hervorming en vernieuwing binnen de kerk.
Paus Johannes XXIII werd in 2000 zalig verklaard door paus Johannes Paulus II en in 2014 heilig verklaard door paus Franciscus. Hij wordt vereerd om zijn pastorale visie, zijn nederigheid en zijn verlangen om de Kerk te moderniseren met behoud van haar fundamentele leer.
