De Geboorte van de Maagd Maria, gevierd op 8 september, is een van de grote feesten op de christelijke liturgische kalender, vooral in de katholieke kerk en de orthodoxe kerken. Hoewel deze gebeurtenis niet expliciet voorkomt in de gecanoniseerde evangeliën, is deze ontleend aan oude en apocriefe tradities, in het bijzonder het Protoe-evangelie van Jakobus, dat verhaalt over de geboorte van Maria, de toekomstige moeder van Jezus, en de bijzondere rol die zij zou spelen in de heilsgeschiedenis.
Context en belang van het feest
Dit feest viert de geboorte van degene die door God is uitverkoren om de Moeder van de Verlosser te worden. Vanaf het begin van het christendom werd Maria gezien als een sleutelfiguur in het goddelijke plan, niet alleen vanwege haar goddelijke moederschap, maar ook vanwege haar leven van geloof, zuiverheid en totale gehoorzaamheid aan God. Haar geboorte wordt daarom gezien als een essentiële fase in het heilsplan, omdat het het begin markeert van een pad dat zal leiden tot de Menswording van de Zoon van God.
In de katholieke kerk wordt dit feest geclassificeerd als een liturgische herinnering, wat betekent dat het een gebeurtenis van groot belang is in het spirituele leven van de gelovigen. De Geboorte van de Maagd wordt vaak gevierd met processies, speciale gebeden en plechtige missen in vele delen van de wereld, vooral in landen met een sterke Mariaverering zoals Italië, Spanje, Frankrijk, Mexico en de Filippijnen.
Het traditionele verhaal van Maria's Geboorte
Volgens de traditie waren Maria's ouders Anne en Joachim, een vroom maar onvruchtbaar echtpaar dat in Jeruzalem woonde. Ze waren bejaard en wanhopig op zoek naar kinderen. In die tijd werd onvruchtbaarheid gezien als een teken van goddelijke schande, en Joachim, die er erg mee zat, besloot zichzelf af te zonderen in de woestijn om te bidden en te vasten. Ondertussen bad Anne intens tot God om haar een kind te schenken.
Het verhaal gaat dat een engel afzonderlijk aan Anne en Joachim verscheen om aan te kondigen dat ze een dochter zouden krijgen die gezegend zou zijn boven alle vrouwen. Vol vreugde ontmoette het echtpaar elkaar weer en kort daarna beviel Anne van Maria. Haar geboorte werd omgeven door een sfeer van genade en zegen, want zij was door God uitverkoren om de moeder van Christus te worden.
Maria werd daarom vanaf het begin beschouwd als voorbestemd voor een uitzonderlijke missie. De katholieke kerk leert zelfs, door het dogma van de Onbevlekte Ontvangenis, dat Maria werd verwekt zonder de smet van de erfzonde, bewaard vanaf het moment van haar conceptie met het oog op de unieke missie die zij zou uitvoeren. Dit dogma, in 1854 afgekondigd door paus Pius IX, maakt Maria's Geboorte niet alleen tot een belangrijke gebeurtenis, maar ook tot een gebeurtenis die diepe theologische mysteries met zich meebrengt.
De spirituele betekenis
In de christelijke traditie is Maria's geboorte de eerste straal van het licht van verlossing dat zal culmineren in de geboorte van Jezus. Zij vertegenwoordigt de zachtheid van de goddelijke voorzienigheid, die in stilte, nederig en discreet de komst van haar Zoon in de wereld voorbereidt. Het vieren van de Geboorte van de Maagd Maria is dus God danken voor Maria's geschenk aan de mensheid en voor haar rol in de verlossing.
De kerkvaders zagen in Maria's geboorte het begin van een nieuw tijdperk. De heilige Augustinus zei dat de geboorte van de Maagd "de aankondiging van vreugde voor de hele wereld" is, omdat door haar de deur naar verlossing opengaat. De hymnen en gebeden die op deze dag aan de Maagd zijn gewijd, drukken deze vreugde en dankbaarheid uit: "Vandaag begint de verlossing van de wereld", verklaart een Byzantijnse hymne die op 8 september wordt gezongen.
Voor de gelovigen is de viering van dit feest ook een gelegenheid om te mediteren over de deugden van Maria - haar nederigheid, geloof, gehoorzaamheid en totale openheid voor de goddelijke wil. Door tot Maria te bidden en haar geboorte te vieren, proberen christenen dichter bij God te komen door haar voorspraak en haar voorbeeld na te volgen.
Vieringen over de hele wereld
De Geboorte van de Maagd Maria wordt in bepaalde delen van de wereld met bijzondere vurigheid gevierd. In Frankrijk wordt het gevierd onder de naam "Notre-Dame de la Nativité". In sommige plaatsen worden processies georganiseerd om de Maagd te eren en hele dorpen komen samen voor religieuze festiviteiten.
In de Orthodoxe Kerk is de Geboorte van de Maagd ook een belangrijk feest, dat het "kleine Pasen van de zomer" wordt genoemd vanwege de vreugde die het de gelovigen brengt. Iconen die de geboorte van Maria uitbeelden tonen vaak Anne, haar moeder, omringd door dienstmeisjes die getuige zijn van de geboorte van het gezegende kind.
Op 8 september is het feest van de Geboorte van de Maagd Maria veel meer dan een eenvoudige herdenking van een historische of traditionele gebeurtenis. Het is een oproep om Maria's centrale rol in de heilsgeschiedenis te erkennen en een herinnering aan Gods discrete en welwillende optreden in het leven van zijn gelovigen. Het is een viering van de zuiverheid, nederigheid en onvoorwaardelijke liefde van God, vleesgeworden in de persoon van Maria.
